Analist

Identificeer de OSLO objecten waarmee de te ontwikkelen applicatie in aanraking komt. Hiervoor is een eerste domeinmodel voor de applicatie nodig, op basis van functionele behoeften en concrete use cases en met een focus op de top-level objecten en relaties. Van zodra deze geïdentificeerd zijn, kan per object een traject opgestart worden waarbij de OSLO termen en definities vergeleken worden met de informatienoden.

Een overzicht van de OSLO objecten kan hier gevonden worden.

De vocabularia en in het bijzonder de applicatieprofielen geven een overzicht van de verschillende klassen en eigenschappen, hun definities en hoe deze te gebruiken zijn aan de hand van voorbeelden.

> Een overzicht van de vocabularia en applicatieprofielen kan hier gevonden worden.

Bekijk hoe het domeinmodel van de te ontwikkelen applicatie zich verhoudt tot het OSLO semantisch model.

Om hierbij te helpen kan gebruik gemaakt worden van het Simple Knowledge Organisation System (SKOS). SKOS biedt een set van relaties aan om de graad waarin twee termen semantisch equivalent zijn aan te duiden:

• Close match: twee termen zijn voldoende gelijkwaardig opdat ze uitwisselbaar zijn. Een close match is echter niet transitief.
• Exact match: twee termijn zijn nog meer gelijkwaardig dan bij close match en er bestaat een transitief verband.
• Related match: de termen zijn gerelateerd maar er is geen hiërarchisch verband.
• Broad match: twee termen zijn gerelateerd maar de ene term is meer generiek dan de andere. Bv. zoogdieren skos:broader dieren. “Broader” dient in feite gelezen te worden als “heeft breder concept”.
• Narrow match: inverse van ‘broad match’, bv. dieren skos:narrower zoogdieren.

Onderstaande figuur geeft de relaties grafisch weer:






Daarnaast is het mogelijk dat er geen overeenkomstige term bestaat in OSLO. In dit geval is het mogelijk om het OSLO semantisch model uit te breiden door middel van een extensie (zie de volgende stap). De resulterende mapping tabel wordt besproken in de werkgroep.

Het is mogelijk dat niet voor elke term uit het eigen domeinmodel een equivalente term gevonden wordt in OSLO. In dit geval dient eerst een afweging gemaakt te worden of de term zal gebruikt worden bij gegevensuitwisseling of dat deze een louter applicatiespecifieke rol vervult, zoals bijvoorbeeld een interne, technische statuscode die niet thuishoort in het domeinmodel. Indien de term relevant is voor gegevensuitwisseling en er geen overeenkomstige term in OSLO gevonden is, kan gekeken worden naar:

• De mogelijkheid om het eigen domeinmodel aan te passen in lijn met bestaande OSLO termen en definities;
• Internationale standaarden en vocabularia. Voorbeelden hiervan zijn W3C Recommendations in het domein van Semantic Web en de inventaris van vocabularia Linked Open Vocabularies;
• Wetgeving en andere officiële documenten op Vlaams, Belgisch en Europees niveau;
• Modellen die reeds door andere publieke administraties in gebruik zijn in Vlaanderen, België of Europa. Een voorbeeld zijn de INSPIRE datamodellen.



Wanneer is een term geschikt voor hergebruik en kan dit op een semantisch correcte manier gebeuren? Om dit te controleren kan je volgende checklist afgaan:



• Komt de definitie overeen met mijn eigen definitie voor deze term?
• Heeft de term een bepaalde ‘domain’ (domein) restrictie? Deze geeft aan in welk domein een bepaald attribuut mag gebruikt worden. Zo ja, komt dit overeen met mijn domeinmodel?
• Heeft de term een bepaalde ‘range’ (bereik) restrictie? Deze geeft aan welke aard de waarden van dit attribuut verwacht worden te hebben. Zo ja, komt dit overeen met de waarden die ik verwacht voor mijn term? Bv. een datum, een string, een waarde uit een bepaalde codelijst.



Indien uit deze vragen blijkt dat met deze term in definitie en gebruik overeenkomt met die uit het eigen domeinmodel zijn deze semantisch equivalent. Het label en de definitie kunnen vertaald worden naar het Nederlands voor hergebruik. In het geval geen herbruikbare term gevonden werd is het belangrijk zelf een label en definitie te documenteren voor uitwisseling met derden.



Voorbeeld: zoeken naar een term via de Linked Open Vocabularies website


In je domeinmodel voor een nieuwe, nog te ontwikkelen applicatie heb je een attribuut ‘medium’ voorzien om informatie bij te houden over de manier waarop informatie tot bij de burger raakt. Bovendien is dit attribuut relevant om uit te wisselen met andere agentschappen of bouwstenen van Informatie Vlaanderen, maar is er geen overeenkomstige term te vinden binnen OSLO. In dit geval kun je op zoek gaan naar te hergebruiken termen uit andere standaarden en vocabularia:


• Zoek op de Linked Open Vocabularies website naar de term ‘medium’.
• Het eerste resultaat is een attribuut ‘medium’ uit het Dublin Core Terms (dcterms) vocabularium. Klik op de URI om meer informatie over deze term te vinden.
• Evalueer de definitie van deze term: “The material or physical carrier of the resource.”
• Evalueer het domein van de term: ‘http://purl.org/dc/terms/PhysicalResource’, met als definitie “A material thing”. Is de klasse of entiteit waarop ik dit attribuut ga toepassen equivalent met ‘PhysicalResource’?
• Evalueer het bereik van de term: ‘http://purl.org/dc/terms/PhysicalMedium’, met als definitie: “A physical material or carrier. Examples include paper, canvas, or DVD.” Komen de waarden die ik verwacht voor dit attribuut overeen met de definitie en voorbeelden van ‘PhysicalMedium’?
• Is voorgaande informatie consistent met het begrip ‘medium’ dat je wil bijhouden? Zo ja, vertaal de labels en definitie naar het Nederlands en bewaar de bron in je documentatie aan de hand van de URI voor de hergebruikte term (zie stap 2). Zo niet, herhaal de zoektocht of documenteer een eigen label en definitie voor de term binnen jouw domeinmodel.